रुस र अमेरिकाबीचको कूटनीतिक सम्बन्धमा पछिल्लो समय धेरै सुधार आइसकेको बताइएपनि अहिले बेलायतको समर्थन गर्दै अमेरिकाले रुस विरुद्धको कारबाही अघि अगाडि बढाएको छ । पूर्व गुप्तचरमाथि रासायनिक हमला गरेको आरोपमा ट्रम्पले ६० जना रुसी अधिकारीलाई देशनिकाला गरिसकेका छन् । ट्रम्पले पुटिनसँग नजिकी सम्बन्ध रहेको दाबी गरिरहेपनि अमेरिका र रुसको सम्बन्धमा लगातार यस प्रकारका अवरोध आइरहने गरेका छन् । अर्कोतर्फ रासायनिक हतियारको मुद्दामा पनि दुवैले शक्ति प्रदर्शन गर्दै एकअर्कालाई कडा प्रतिउत्तर दिने गरेका छन् । तर वास्तवमै सैन्य क्षेत्रको मुद्दामा चाहिँ कुन देश अगाडि छ त ?
द स्टकहोम इन्टरनेस्नल पिस रिसर्चको सर्वेक्षण अनुसार विश्वमा हेरक वर्ष सैन्य खर्चको क्रम १.२ प्रतिशतले वृद्धि भइरहेको छ । विश्वभरबाट अमेरिका एक्लैले मात्र सेना र हतियारमा ४३ प्रतिशत खर्च गर्ने गरेको छ । अमेरिकापछिको स्थानमा भने राष्ट्रिय सुरक्षा परिषद्का चार स्थायी सदस्य रहेका छन् । दोस्रो स्थानमा रहेको चीनले जम्मा ७ प्रतिशत र यसपछि बेलायत, फ्रान्स र रुस चार प्रतिसतका वरिपरि रहेका छन् । यसरी सेना वृद्धि र हतियार निर्माण कार्यमा अमेरिकासँग अन्य कुनै देशले तुलना गर्न सक्दैन । तर यी राष्ट्रहरुबीच यति धेरै भिन्नता हुनु पछाडिको कारण भने अन्तराष्ट्रिय मिसनमा अमेरिकी सेनाको अधिक सहभागीतालाई मानिएको छ । किनकी विश्वका धेरै मुलुकमा अमेरिकी सैन्य क्षेत्र स्थापित छन् । तर बाँकी देशहरुले भने आफ्ना सेनालाई क्षेत्रीय अभियानसम्म मात्र सिमित राख्ने गरेका छन् ।
तरपनि सैन्य खर्चको सर्वेक्षणमा चौथो स्थानमा रहेको रुससँग अमेरिकाले धेरै खतरा महसुुस गर्ने गरेको बताउँछ । गत वर्ष अमेरिकी रक्षा मन्त्री जेम्स म्याटिसले अमेरिकालाई मुख्य रुपमा रुससँग खतरा रहेकाले तयार रहनुपर्ने भन्दै सावधान गराएका थिए । वास्तवमा रुसले आफ्नो सैन्य खर्चबारे पूरा जानकारी सार्वजानिक नगर्ने विशेषज्ञहरुको भनाइ छ । इटलीको एक पत्रिकासँग दिएको अन्र्तवार्तामा पुटिनले विश्वलाई आफ्ना सेना र शक्तिबारे थाहा नभएको संकेत गरेका थिए । यसअघि रुसले सिरिया लगायत अन्य राष्ट्रहरुमा गोप्य सेना पठाउने गरेको खुलासा पनि भएको थियो ।
रुसले २००९ देखिसेना आधुनिकीकरणको कार्य सुरु गरेको थियो । तर रुससँग सार्वजानिक तथ्याङ्क भन्दा धेरै सेना भएपनि अझै त्यसको तुलना अमेरिकासँग गर्न मिल्दैन । यसका साथै सैन्य ताकतको अर्को आधार, आर्थिक सम्पन्नताको विषयमा समेत रुस अमेरिका भन्दा धेरै पछाडि रहेको छ ।
तरपनि रुससँग विश्वका सबैभन्दा विशाल र अत्यन्तै शक्तिशाली परमाणु हतियारहरु रहेको बताइन्छ जसले अमेरिकालाई समेत नष्ट गर्न सक्ने क्षमता बोकेको छ । तरपनि पुटिनले अमेरिकामाथि पहिलो हमला गर्ने जोखिम भने कहिल्यै नउठाउने विज्ञहरुको भनाइ छ । किनकी अन्त्यमा सो कदम आत्मघाती साबित हुनेछ भन्नेमा पुटिन समेत जानकार छन् । अर्कोतर्फ यी दुवै देशबीचको दुरी र सीमा क्षेत्र पनि धेरै अलग रहेकाले सिधा हमला गर्न निकै कठिन छ । त्यसैले दुवैलाई एकअर्कासँग प्रत्यक्ष खतरा नरहेको बताइन्छ ।
त्यसैगरी लडाकू विमानको मुद्दामा पनि अमेरिका भन्दा रुस धेरै पछि रहेको छ । तर अमेरिकी हवाइ कारबाहीको अभियानमा सर्बिया, इराक, अफगानिस्तान र लिबियामा रणनीतिक हसिाबले रुसकै अग्रता रहने विश्वविद्हरुको भनाइ छ ।
यसै महिनामा मात्र राष्ट्रपति पुटिनले रुसले विश्वको जुनसुकै स्थानमा पनि प्रहार गर्न सक्ने परमाणु मिसाइल तयार गरिसकेको दाबी गरेका थिए । सो मिसाइललाई रोक्न असम्भव रहेको बताउँदै उनले राष्ट्रिय टिभीमा अमेरिकाको फ्लोरिडामा आक्रमण गरेको एनिमेटेड भिडियो समेत देखाएका थिए । यसका साथै उनले विशेष किसिमको ड्रोनलाई पनडुब्बीको माध्यमले प्रहार गरि परमाणु हमला गर्न मिल्ने पनि उल्लेख गरेका थिए । युरोप र एसियामा स्थित अमेरिकी प्रतिरक्षात्मक प्रणालीले समेत सो मिसाइललाई रोक्न नसक्ने पुटिनको दाबी छ । तरपनि पुटिनको आक्रामक राष्ट्रवाद अहिले नै युद्धसम्म नपुग्ने बताइन्छ । उता राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले पनि यसअघि अझ धेरै परमाणु हतियार निर्माण गर्ने फैसला सार्वजानिक गराएका थिए जसको रुस र चीनले कडा आलोचना गरेका हुन् ।
मंसिर १७, काठमाडौँ — उज्यालो नेपाल पार्टीकी केन्द्रीय सदस्य रीमा विश्वकर्माले निष्ठा, इमान्दारिता र परिवर्तनमुखी
मङ्सिर १६, मंगलबार । राष्ट्रिय ज्येष्ठ नागरिक महासङ्घले सामाजिक सुरक्षा भत्ता वृद्धि सहित ज्येष्ठ नागरिकमैत्री
१५ मंसिर २०८२, सोमबारनेपालमा सरकारी सेवा लिन चाहने जनसाधारणको अनुभव झनै निराशाजनक बन्दै गएको छ।
काठमाडौँ, मङ्सिर १४ गते । नेपाल विद्युत प्राधिकरणको अगुवाइमा सङ्खुवासभाको भोटखोला गाउँपालिकामा निर्माण हुने एक हजार
काठमाडौँ, मङ्सिर ११ । नेपाल राष्ट्र बैंकले एक सय रुपियाँ दरको नयाँ बैंक नोट आजदेखि
२०८२ मंसिर २, रुपन्देही । मजदुर नेता कमल गौतमको निधन भएको १९ दिन बितिसक्दा पनि
