-सन्जिता पराजुली
हो हामी गर्ब गर्छौ शिक्षित भनि कोही यहाँ व्यपारी छौँ, कोही शिक्षकशिक्षिका, कोही सरकारी निकायमा काम गर्छौ भने कोही संघ संस्थामा सम्बन्धीत छौँ, र कोही गफाडीका रूपमा चिनिन्छौँ । चाहे जहाँ भए पनि जेमा काम गरे पनि जस्का लागी गरे पनि हामी शिक्षालाई महत्व दिन्छौँ । भनिन्छ “ शिक्षा मात्र एउटा त्यस्तो चिज हो जस्लाई केहीले पनि हराउन सक्दैन ।” हामीले शिक्षा त हाँसील गर्यौँ, तर के त्यो शिक्षा हाम्रो लागी उपयोगी भयो ? प्रश्न यहाँ छ ।
हामी कति शिक्षित कि, लुकेर होस् या खुल्लेआम घुस लिन पनि जानेका छौँ र दिन पनि, राम्रो सुविधाका नाम पारी मनपरी शुल्क लिने तथा दिने गर्छौ । चाहे हस्पिटल होस् या होस्टेल चाहे विद्यालय होस् या बैङ्क हामी सुविधा लिन तयार हुन्छौँ र शुल्क अझै बढाउन उत्प्रेरित गर्छौँ । हामी गर्व गर्छौ तर स्वदेशी भन्दा विदेशी कपडा एवं सामान प्रयोग गरी देशको अर्थतन्त्रलाई खुकुलो बनाउने शिक्षित हो हामी । विदेश गई सिप भन्दा पैसा कमाएर लगानी होईन ठुलो महल र जग्गामा लगानी गर्न उत्पेरित गर्न सिकाउने शिक्षित वर्गमा गनिन्छौँ हामी ।
छोरा छोरी समान हुन् भनी छोरी गर्भमा छ भने फालिने शिक्षित हौँ हामी । हामी यती सम्म शिक्षित छौँ कि जो आदर्श र अहिंसाका कुरा गर्छौ तर साथ र सम्मान दिन चाहान्नौ । समाज सेवाको नाम पारी व्यक्तिगत स्वार्थमा जुटेका शिक्षितमा गनिन्छौँ हामी । यस्ता शिक्षित छौँ कि हामी शिक्षा नै लिनको लागी पनि शिक्षाको मोल लगाउछौँ । शिक्षितलाई भन्दा अशिक्षितलाई प्रथमिकता राखी भोट दिने शिक्षित पनि हामी नै हो ।
बिस रूपैयाँको सामानलाई दुई सय रूपैयाँ तिर्न तयार हुन्छौँ । एनसेल या एनटीसी ले नियम विपरीत बृद्धि कर लिदा हासी हासी कर तिर्ने शिक्षित हो हामी । दाईजो लिने र दिने गैर कानुनी हो भन्ने जाने पनि आफ्नै बिवहामा लिन पनि तयार छौँ र दिन पनि । यति सम्म शिक्षित छौँ कि हामी ठग्न र ठगीन दुवै जानेका छौँ । फोहोर मलाई लेखेको पढ्न जानेका छौँ तर सडकमा चक्लेटको खोल होस् या बोटल फाल्न जानेका शिक्षित हो हामी ट्राफिकको नियम पालना गर्न नजानेका शिक्षित हो हामी ।
सोर्स फोर्स लगाई जागिर खाने शिक्षित हौँ हामी । बाबु आमाको सम्पक्तिमा रमाई गर्वले मैले कमाएको भन्न जानेका शिक्षित हौँ हामी ।
अन्त्यमा धैर्य गर्न नजानेका शिक्षित हौँ हामी राष्ट्रवादी कुरा गर्न जानेका तर राष्ट्रप्रेमी हुन नजानेका शिक्षित हौँ हामी । हो अन्पढ् शिक्षित भन्दा पनि सभ्य हुन सक्नु पर्छ । शिक्षा भन्दापनि सभ्यता सिक्ने कि ?