मेलम्चीको ट्यांकी र पाइपमा सेन्सर : पानीको नियन्त्रण ‘एमसीआर’बाट

जेठ २७, काठमाडौं – मेलम्ची खानेपानीका लागि काठमाडौं उपत्यकामा बिछ्याइएका पाइपमा सुपरभाइजरी कन्ट्रोल डाटा एक्युजन (स्काडा) प्रणाली जडान गरिने भएको छ । स्काडा जडानपछि पानीको चुहावट, गुणस्तर र बहाव मापन कम्प्युटरबाटै नियन्त्रण गर्न सकिनेछ । उपत्यकामा वितरित पानीको विवरण विश्लेषण ‘मास्टर कन्ट्रोल रुम’बाट हुनेछ । सोही आधारमा पानीमाथि नियन्त्रण र निरीक्षण गरिनेछ । आजको नयाँ पत्रिकामा खबर छ ।

मेलम्ची खानेपानी कार्यान्वयन निर्देशनालय (पिआइडी)का अनुसार जडान गर्न लागिएको यो प्रणाली नेपालमै पहिलोपटक हो । पहिलो चरणमा यो प्रणाली थोक वितरण प्रणाली (बिडिएस)अन्तर्गत बिछ्याइएका पाइपमा कार्यान्वयन गरिनेछ । उपत्यकामा यस प्रणालीअन्तर्गत ७७ किमि पाइप बिछ्याइएका छन् ।

६४ करोडको लागतमा स्काडा प्रणाली जडान
पिआइडीका प्रवक्ता तथा वरिष्ठ इन्जिनियर लीलाप्रसाद ढकालले यो प्रणाली सेट भएपछि वितरित पानीको सम्पूर्ण विवरण एउटै कोठामा संकलन हुने र आइपर्ने समस्या कन्ट्रोल रुमबाटै समाधान गरिने जानकारी दिए । ‘स्काडा प्रणाली नेपालमै पहिलोपटक जडान हुन लागेको हो । यो अत्याधुनिक प्रविधि हो । यसले पाइप र पाइपमा वितरित पानीको सम्पूर्ण विवरण कन्ट्रोल रुममा पठाउनेछ । त्यसबाट आवश्यक अपरेसन कोठाबाटै हुनेछ,’ उनले भने ।

पिआइडीका अनुसार स्काडा प्रणाली ६४ करोड २० लाख रुपैयाँ खर्चमा जडान गर्न लागिएको हो । यसका लागि पिआइडीले आउने साताभित्र टेन्डर आह्वान हुनेछ । अबको तीन वर्षभित्र प्रणाली जडान गरिसक्ने पिआइडीको योजना छ । कन्ट्रोल रुम भने महाराजगन्जस्थित पानी ट्यांकीमा राखिनेछ । ‘करिब ६ मिलिनयन अमेरिकी डलरको लागतमा यो प्रणाली जडान गरिँदै छ । यसका लागि १५ जुनभित्र टेन्डर आह्वान हुनेछ । काम सक्न तीन वर्ष लाग्नेछ,’ उनले भने ।