शापु रोगले दृष्टि गुम्न सक्छ:यसरी जोगिनुस्

काठमाडौं, भदौ ७ गते । पछिल्लो समय देशभर रातो आँखा हुने समस्या बढ्दै गएको छ । पछिल्लो समय कन्जंक्टिभाइटिकको कारणले आँखा पाक्ने रोग दशैभर प्रकोपका रूपमा बढ्दैगएकाले त्यसबाट बच्न ध्यान दिन चिकित्सकहरूले सुझाव दिनुभएको छ । आँखा रातो हुने समस्या कन्जंक्टिभाइटिकको कारणले मात्र नभई अन्य विभिन्न कारणले हुने चिकित्सकको भनाइ छ ।

नेत्र रोग विशेषज्ञ डा. रञ्जु खरेल सिटौलाले यो मौसममा शापुको कारणले गर्दा पनि आँखा रातो हुने बताउनुभयो । सिटौलाका अनुसार शापु रोग प्रायः भदौदेखि मङ्सिर महिनासम्म लाग्ने गर्छ । यो मौसममा विशेषगरी नेपालको मध्यपहाडी भेगमा शापु महामारीको रूपमा देखिनेगरेको छ ।

के हो शापु रोग 

चिकित्सकका अनुसार शापु एक दृष्टिनाशक रोग हो । डा. खरेल सिटौलाले हालसम्म  शापु रोगको कारक यही नै हो भनेर यकिन नभए पनि शापु सेतो पुतली (मोथ) जसको जिउमा कालो धर्सा र पहेँलो पुच्छर भएको पुतलीका कारणले शापु रोग निम्तने बताउनुभयो ।

उहाँले भन्नुभयो, “सबै सेतो पुतलीका कारण शापु हुँदैन । जिउमा कालो धर्का भएको सेतो पुतली जसको पुच्छर पहेँलो हुन्छ, त्यस्तो पुतलीको संसर्गबाट शापु रोग लाग्ने गर्छ ।” सेतो पुतली प्रायः रातिको समयमा बढी देखिने गर्दछन् । यस्ता पुतली सेतो बत्ती बालेको ठाउँमा बढी झुमिने गर्दछन् ।

डा. सिटौलाका अनुसार शापु रोग विशेषगरी बालबालिकामा बढी देखिन्छ । उहाँले भन्नुभयो, “यो रोग सबै उमेरमा देखिने भए पनि विशेषगरी बालबालिकामा बढी देखिन्छ ।” कतिपय अवस्थामा भने सेतो पुतलीको संसर्गमा नआएकामा पनि यस्तो समस्या देखिने उहाँको भनाइ छ । पुतलीबाहेक यो समस्या साथै अन्य कारणमा सूक्ष्म जीवाणु वा अन्य विषालु पदार्थका  कारणले शापु रोग लाग्ने गर्छ ।

समयमा उपचार गर्न सुझाव 

डा. सिटौलाका अनुसार शापुरोग समयमै उपचार भएमा पूर्ण रूपमा निको हुनेगर्छ । यदि उपचारमा ढिला गरेमा बिरामीको दृष्टि गुम्न वा आँखा सुकेर जान सक्ने उहाँले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “यो रोगको लक्षणहरू देखापरेको २४ देखि ४८ घण्टासम्म उपचार हुन नपाए आँखाको दृष्टि गुम्न सक्छ । त्यसैले लक्षण देखिन थालेपछि वा रोग लागेको शङ्का लागेमा तुरुन्त स्वास्थ्य संस्था जानुपर्छ ।” आँखा रातो भयो भनेर आफूखुसी औषधि वा जडीबुटीको प्रयोग नगर्न उहाँको सल्लाह छ ।

लक्षण के–के हुन् 

डा. सिटौलाका अनुसार एक्कासि एउटा मात्र आँखा रातो हुनु र चिप्रा नलाग्नु, उज्यालोमा हेर्न नसक्नु, आँखा दुख्नु, उपचारमा ढिला भएमा कालो नानीमा सेतो देखिनु, आँखाको दृष्टिमा तत्काल कमी हुनु यो रोगका प्रमुख लक्षण हुन् । यो रोग एउटा आँखामा मात्र देखिने तर अर्को आँखामा नसर्ने नेत्ररोग विशेषज्ञ बताउँछन् ।

के छ उपचार 

समयमै उपचार भएमा यो रोग निको हुन्छ । तर ढिला हुन गएमा बिरामीको दृष्टि गुम्न वा आँखा सुकेर जान सक्ने चिकित्सकको भनाइ छ । उहाँले भन्नुभयो, “यो रोग लागेको शङ्का लागेमा तुरुन्तै अस्पताल वा आँखा उपचार केन्द्र जानुपर्छ । आफूखुसी औषधि वा जडीबुटीको प्रयोग नगरौँ । समयमा नै उपचार भएमा आँखा निको हुन्छ । तर ढिला हुन गएमा बिरामीको दृष्टि गुम्न सक्छ वा आँखा सुकेर जान सक्छ ।”

रोकथाम कसरी गर्ने 

सेतो पुतलीको संसर्गबाट टाढै रहने, धेरै उज्यालो सेतो बत्ती नबाल्ने, साँझ र राती झ्याल ढोका बन्द गर्ने, सम्भव भएसम्म झ्याल ढोकामा जाली हाल्ने, सुत्ने कोठामा बत्ती निभाएर वा मधुरो बत्ती बालेर झुल लगाएर सुत्न नेत्ररोग विशेषज्ञको सुझाव छ ।

जथाभाबी आँखामा हात नलैजाने, आँखा छुनुपरेमा राम्ररी साबुन पानीले हात धोएर मात्र छुन चिकित्सकको सुझाव छ । आफूखुसी कुनै पनि आँखाको औषधि तथा जडीबुटी नराख्ने चिकित्सकको आग्रह छ । आँखामा कुनै पनि समस्या देखिएमा स्वास्थ्यकर्मीको सल्लाह बमोजिम उपचार गर्ने नेत्ररोग विशेषज्ञको सुझाव छ ।

coppied from gokhapatraonline.com

 

प्रतिक्रिया दिनुहोस्
सम्बन्धित वर्गका समाचारहरू

रसुवाको लेन्दे खोलाको बाढीले भोटेकोशीमा असर, नेपाली सेनाद्वारा ११ जना उद्धार, १८ बेपत्ता

काठमाडौं, असार २४ गते। रसुवाको लेन्दे खोलामा आएको बाढी भोटेकोशी नदीमा मिसिएपछि उत्पन्न संकटमा फसेका

शिक्षा क्षेत्रमा बुटवलको उत्कर्ष: उत्कृष्ट नतिजासँगै शैक्षिक केन्द्रको रूपमा उभिँदै

बुटवल, असार २३ गते – हालै सार्वजनिक भएको माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसईई) २०७९ को नतिजामा

हट्न लाग्यो भारतको बाटो प्रयोग गर्ने बाध्यता

२२ असार २०८२, आइतबार – दार्चुलानेपालका नागरिकले आफ्नै देशभित्रको छाङरु र टिङ्कर पुग्न वर्षौंदेखि भारतको

 सरकारी सेवामा पेन्सन र उपदानको सट्टा योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षा प्रणाली लागू

असार २०, २०८२, काठमाडौं ।आगामी आर्थिक वर्ष २०८२/८३ देखि नियुक्त हुने निजामती कर्मचारीहरूलाई अब पेन्सन

राइड सेयरिङ कार्यान्वयन अन्योलमा, व्यवसायी असन्तुष्ट

२० असार २०८२, काठमाडौँ ।गण्डकी प्रदेश सरकारले सार्वजनिक सवारी साधनको अभाव कम गर्न ल्याएको ‘राइड

परराष्ट्रमन्त्री डा. आरजु राणाद्वारा जलवायु वित्त र दिगो कृषि प्रणालीमा अन्तर्राष्ट्रिय सहयोगको आग्रह

असार १७, काठमाडौं ।परराष्ट्रमन्त्री डा. आरजु राणा देउवाले जलवायु परिवर्तनबाट प्रभावित मुलुकहरूका लागि जलवायु वित्त