आन्तरिक राजस्व दुई–तिहाइ उठे भन्सार दर घटाउँछौं : अर्थमन्त्री खतिवडा

 अर्थमन्त्री युवराज खतिवडाले आन्तरिक राजस्व कम्तिमा दुई–तिहाइ उठ्ने अवस्था बन्यो भने भन्सार दर कम गर्ने बताएका छन् ।

राजधानीको भृकुटीमण्डपमा मंगलबारबाट सुरु सवारीसाधन बिक्री प्रदर्शनी ‘नाडा अटो शो २०१८’ उद्घाटन गर्दै अर्थमन्त्री खतिवडाले भन्सार कम गर्न आन्तरिक राजस्व उठ्ती उल्लेख्य परिमाणमा हुने अवस्था आउनुपर्ने बताएका हुन् । 

नेपालमा सवारीसाधन आयात गर्दा विभिन्न किसिमका कर झन्डै २ सय ४० प्रतिशतसम्म लाग्ने गरेको छ । यसबाट विदेशमा तिरिएको सवारीसाधनको मूल्य यहाँ आइपुग्दा उपभोक्ताले धान्नै नसक्ने परिमाणमा पुग्ने गर्छ । छिमेकी भारतमा कुनै सवारीसाधनको भाउ जति हुन्छ, त्यसलाई नेपाल ल्याएर बिक्री गर्दा उताको भन्दा चार गुणासम्म महँगो हुने गर्छ । 

‘भन्सार कम गरे पनि चोरी पैठारी कम हुने चाहिँ होइन,’ अर्थमन्त्री खतिवडाले भने, ‘यसका लागि प्रशासनिक संयन्त्र सुदृढ र बलियो बनाउन आवश्यक छ ।’ कर बढी भएका कारण सवारीसाधन खरिद गर्न चाहने उपभोक्ता मारमा परेको भन्ने गुनासोप्रति उनले अटो क्षेत्रमा बढी कर लगाएको स्वीकार भने गरे । 

‘कमाएर गाडी किन्नुस्, ऋण गरेर होइन,’ खतिवडाले सुझाव दिए, ‘ऋण तिर्ने क्षमता छैन भने गाडी किन्दै नकिन्नुस् । उपभोक्ता जहिले पनि आम्दानीमा आधारित हुनुपर्छ ।’

आयात प्रतिस्थापन गर्न सार्वजनिक सवारीसाधन एसेम्बलिङ र विद्युतीय सवारीलाई प्राथमिकता सरकारले प्राथमिकता दिएको भन्दै खतिवडाले यसमा निजी क्षेत्रबाट उल्लेख्य सहयोगको अपेक्षा गरिएको बताए । अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको एउटा प्रदर्शनी स्थल नभएर समस्या भइरहेको भन्ने गुनासो सुनेपछि खतिवडाले राजधानी नजिक पायक पर्ने ठाउँ निजी क्षेत्रले देखाइदिए सरकार सहकार्य गर्न तयार रहेको प्रतिबद्धता जनाए । आयात प्रतिस्थापन गर्नुपर्छ पनि भन्ने र गुनासो पनि गरिरहनेबीच तालमेल नभएको भन्दै उनले निजी क्षेत्रलाई निर्यातमुखी बन्न सुझाव दिए । त्यसैगरी एलसी (प्रतितपत्र) बाट कारोबार गर्दा सबैलाई सहज हुने उनको भनाइ थियो । 

‘जहाँ जसलाई जे राम्रो लाग्छ, त्यस्तै बोल्ने अर्थमन्त्री म होइन,’ खतिवडाले भने, ‘बोली फेरिरहने अर्थमन्त्री भएर के काम ? म कर्णप्रिय बन्न चाहन्नँ ।’

कार्यक्रममा नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघकी अध्यक्ष भवानी राणाले अटो क्षेत्र पुँजी परिचालन र अर्थतन्त्र चलायमान बनाउने प्रमुख क्षेत्र रहेको बताइन् । निजी क्षेत्रले पनि व्यापार घाटालाई चुनौतीका रूपमा लिएको भन्दै उनले सबै बैंकिङ च्यानलबाट आयात गर्दा एलसीजस्तै सुविधा पाउनुपर्ने माग गरिन् ।

‘निजी क्षेत्र अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको एउटा ठूलो प्रदर्शनी स्थल निर्माण गर्न तयार छ,’ राणाले भनिन्, ‘यसमा सरकारको सहकार्य र सहयोग आवश्यक छ ।’ अटो क्षेत्रलाई उत्पादनमूलक क्षेत्रका रूपमा सम्बोधन गर्नुपर्ने उनको भनाइ थियो । 
नाडा अटो शोको आयोजक नेपाल अटोमोबाइल्स डिलर्स एसोसिएसन (नाडा) का अध्यक्ष शम्भु दाहालले सरकारी नीति–नियमका कारण व्यवसायी मर्कामा परेको बताए । नेपाल विश्व व्यापार संगठनको सदस्य भएका नाताले मूल्यांकन सन्दर्भ सूची खारेज हुनुपर्ने उनको माग थियो । 

‘सरकार र निजी क्षेत्र मिलेर २ सय रोपनी क्षेत्रफलमा एउटा अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको प्रदर्शनी स्थल निर्माण गर्नुपर्छ,’ दाहालले भने, ‘हामी धेरै नै सकारात्मक छौं तर, सरकार अझै उदासिन छ ।’

आयोजकका अनुसार भदौ ३१ सम्म सञ्चालन हुने यसपालिको नाडा अटो शोमा १ सय ३४ वटा स्टल छन् ।  बैंक तथा वित्तीय संस्था, बिमा कम्पनीलाई छुट्टै स्टल उपलब्ध गराउन नसके पनि सवारीसाधनको ब्रान्डका कम्पनीसँग उनीहरूले स्टल सेयर गरेका छन् । यसपालि १९ ब्रान्डका चार पांग्रे तथा २० ब्रान्डका २ पांग्रे सवारीसाधन प्रदर्शनी गरिएका छन् । अायोजकका अनुसार नाडा अटो शो मा ६० हजार दर्शक अाउने अपेक्षा गरिएको छ भने ३ अर्बको कारोबार हुने अनुमान गरिएको छ ।