काठमाडौं, १७ फागुन – सुख्खा याम र गर्मी मौसम शुरु भएसँगै काठमाडौं उपत्यकामा खानेपानीको अभाव चर्किएको छ । सरकारले खानेपानी आपूर्तिको उचित व्यवस्थापन नगर्दा खानेपानीको अभाव बर्सेनि चुलिँदै गएको छ ।
काठमाडौं उपत्यका खानेपानी लिमिटेड (केयुकेएल) का अनुसार हाल उपत्यकामा दैनिक साढे ३७ करोड लिटर खानेपानीको माग छ । तर मागअनुसार खानेपानीको वितरण नहुँदा उपत्यकावासी ‘काकाकुल’ (पानीका लागि मेघमा भर पर्ने एक पञ्छीजस्तै) बनेका छन् ।
खानेपानीको सुविधा प्रत्येक नागरिकको आधारभूत अधिकार भएपनि उपत्यकाका कतिपय स्थानमा १०÷१५ दिनसम्म पनि पानी आपूर्ति हुन नसक्ने स्थिति छ ।
हाल उपत्यकामा ९ करोड लिटर पानी वितरण हुन्छ । तर वितरण गरिने सबै पानी उपभोक्ताकहाँ पुग्दैन । ९ करोड लिटर खानेपानीमध्ये ४० प्रतिशत पानी चुहिएरै सकिन्छ । दैनिक आपूर्ति हुने पानीमध्ये ३ करोड ६० लाख लिटर पानी चुहावटमै सकिने बताएको छ ।
मागको अत्यन्त कम परिमाण मात्र खानेपानी वितरण गर्ने र वितरण भएको पानी पनि चुहावटमा खेर जाँदा उपभोक्ताकहाँ पुग्ने पानी ५ करोड ४० लाख लिटरमात्र हुन्छ । काठमाडौं उपत्यकामा दैनिक मागको आधारमा संस्थानले वितरण गर्ने पानीको हिस्सा १५ प्रतिशतमात्र हुन आउँछ ।
सरकारले खानेपानीको माग पूरा गर्न नसकेपछि यसको फाइदा निजी क्षेत्रका ट्याङ्कर व्यवसायीले लिँदै आएका छन् । व्यवसायीका अनुसार हाल उपत्यकामा दैनिक झण्डै एक करोड रुपैयाँ मूल्य बराबरको खानेपानीको कारोबार हुन्छ ।
उपत्यका खानेपानी स्रोत तथा ट्याङ्कर व्यवसायी संघका अनुसार हाल उपत्यकामा ट्याङ्करमार्फतमात्र दैनिक ५ करोड लिटर पानी बिक्री हुन्छ ।
व्यवसायीले भक्तपुरको झौखेल, ललितपुरको गोदावरी, काठमाडौंको मातातीर्थ, चाल्नाखेल, बालाजु, स्वयम्भू, जोरपाटी लगायतका स्थानबाट खानेपानी ल्याउँछन् ।
संघ अन्तर्गतका व्यवसायीले मात्र ६ सय ५० ट्याङ्करबाट उपत्यकामा खानेपानी बिक्री गर्दै आएका छन् ।
व्यवसायीले ५ हजार लिटरको १६ सय रुपैयाँ, ८ हजार लिटरको २ हजार २ सय रुपैयाँ र १२ हजार लिटरको ३ हजार रुपैयाँ लिँदै आएका छन् ।
ट्याङकरबाटमात्र उपत्यकाका करीब ४ हजार घर तथा कार्यालयमा पानी आपूर्ति हुन्छ । ‘अहिलेसम्म त मागअनुसार आपूर्ति गरिरहेका छौं,’ संघका अध्यक्ष विष्णु दाहालले लोकान्तरसँग भने, ‘चैतपछि त व्यवसायीलाई मागै धान्न गाह्रो पर्छ ।’
हाल ट्याङ्करबाटमात्रै दैनिक ८० लाख रुपैयाँ बराबरको कारोबार हुन्छ । त्यस्तै, जार तथा बोतलको पानीको वितरण पनि उच्च रहेको व्यवसायी बताउँछन् । त्यस्तै, पानी प्रशोधन गरी व्यवसायीले उपत्यकामा दैनिक जारमार्फत बीस लाख लिटर र बोटलमार्फत करीब साढे २ लाख लिटर पानी बिक्री गर्छन् ।
कार्तिक २६, काठमाडौं । नेपालको सबैभन्दा ठुलो इन्टरनेट सेवा प्रदायक वर्ल्डलिंक कम्युनिकेशनले हालै एक महत्वपूर्ण सामाजिक
पोषणविद् डा. अरुणा उप्रेती । तस्बिर : रासस कात्तिक १४,काठमाडौँ। नेपालीले सांस्कृतिक पर्व तिहार ढोकामा
नागरिक लगानी कोषका कार्यकारी निर्देशक पर्वतकुमार कार्की । काठमाडौँ, असोज ९ गते । वित्तीय क्षेत्रमा लामो
काठमाडौँ, असोज ९ गते । साल्ट ट्रेडिङ कर्पोरेशन लिमिटेडको सहकार्यमा जुत्ता उत्पादक सङ्घ नेपालले उपत्यकाका
आश्विन ९ ,काठमाडौं । सर्वोच्च अदालतले विवादित पृष्ठभूमि भएका मेडिकल व्यवसायी दुर्गा प्रसाईंलाई थुनामुक्त गर्न
भदौ ३० गते । विश्वव्यापी रूपमा पहिलो पटक आधाभन्दा बढी जनसङ्ख्याको कुनै न कुनै प्रकारको