३१ बैशाख काठमाडौं । बैशाख ३१ गते विहानै घामको झुल्कोसँगै देशमा ३४ जिल्लामा मतदाताहरुको लाइन लाग्न थालिसकेको हुनेछ । र, २० वर्षपछि नेपाली जनताले स्थानीय सरकारका प्रतिनिधिहरु आफ्नै हातले छनोट गर्नेछन् ।
प्रमुख निर्वाचन आयुक्त अयोधीप्रसाद यादवले मतदाताहरुलाई आग्रह गर्दै भनेका छन्ः आइतबार एकदिन दुःख कष्ट सहेर भए पनि राष्ट्रका लागि मतदान गरिदिनुस् ।
देशमा २० वर्षपछि आउन लागेको राष्ट्रिय उत्सवलाई आफ्नै आँखाले हेर्ने सौभाग्यबाट राष्ट्रकी अभिभावक राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारी वञ्चित भइन् । स्थानीय निर्वाचनकै बेला पारेर विदेश भ्रमणमा रहे पनि उनले शनिबार देशबासीलाई सम्झेकी छिन् ।
राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले शनिबार विदेशबाटै मतदाताहरुलाई अपील गर्दै निर्वाचनमा उत्साहपूर्वक सहभागिता जनाउन सबैमा आग्रह गरेकी छिन् ।
त्यसैगरी प्रधानमन्त्री प्रचण्डले पनि शनिबार नै देशबासीका नाममा अपील जारी गर्दै मतदाताहरुलाई निर्भिक भएर चुनावमा सहभागिता जनाउन आग्रह गरेका छन् ।
दुई चरणका हुन लागेको स्थानीय तहको निर्वाचनमा तीनवटा प्रदेश चुनावी सागरमा चुलुम्मै डुबिरहँदा बाँकी ४ वटा प्रदेशका जनताले व्यग्रतापूर्वक हेरिरहेका छन् र उनीहरु दोस्रो चरणको मतदान गर्ने दिन जेठ ३१ गते कहिले आउला भनेर प्रतिक्षारत देखिन्छन् ।
विभिन्न जिल्लामा मतदाता नावाली रहेर राजधानीमा बसोबास गर्ने मतदाताहरु केही दिन यतादेखि शनिबार साँझसम्म आ-आफ्नो जिल्लामा जानका लागि गाडीमा खचाखच भइरहेका दृश्यले निर्वाचनमा बढ्दो जनसहभागिता र उत्साहलाई संकेत गरेको छ ।
कहाँ-कहाँ हुँदैछ चुनाव ?
त्यसैगरी ४ नम्बर प्रदेश अन्तरगत गोरखा, लमजुङ, मनाङ, मुस्ताङ, म्याग्दी, बाग्लुङ, पर्वत, स्याङजा, तनहँु, कास्की र नवलपरासीको केही भागमा आइतबार चुनाब हुँदैछ ।
पहिलो चरणको मतदानमा ६ नम्बर प्रदेशका जनताले पनि भाग लिँदैछन् । यस अन्तरगत डोल्पा, सल्यान, सुर्खेत, जाजरकोट, हुम्ला, मुगु, कालीकोट, दैलेख, जुम्ला र रुकुमको केही भागमा चुनाव हुँदैछ ।
चर्चाको शिखरमा ४ महानगर
पहिलो चरणको चुनावमा सबैभन्दा चर्चाको शिखरमा देशका चारैवटा महानगरपालिका परेका छन् । देशको राजधानीका साथै सबै महानगरमा पहिलो चरणमै चुनाव हुन गइरहेको छ । यसमा पनि राजधानी शहर काठमाडौंको परिणाम कस्तो होला भन्ने धेरैलाई चासो छ । प्रमुख दलहरुले पनि काठमाडौंलाई आफ्नो प्रतिष्ठाको विषय बनाएका छन् ।
काठमाडौंपछि भरतपुर महानगरपालिकाको निर्वाचनमा धेरैको चासो र कौतुहल देखिएको छ । भरतपुरमा मानिसहरुको ध्यान जानुको कारण के हो भने त्यहाँ प्रधानमन्त्री प्रचण्डकी छोरी रेणु दाहाल मेयरमा उठेकी छिन् । र, कांग्रेसले माओवादीलाई मेयरमा सघाउने घोषणा गरेको छ । कांग्रेस-माओवादी गठबन्धनको प्रतिवादमा एमाले एक्लै मैदानमा उत्रिएको छ ।
भरतपुरमा प्रधानमन्त्रीपुत्री एवं सत्तारुढ गठबन्धनलाई प्रतिपक्षीले हराउँछ या माओवादीले कांग्रेसको बलमा चुनाव जित्छ भन्ने प्रश्न रोचकमात्रै छैन, रोमाञ्चक पनि छ ।
पर्यटकीय नगरी एवं देशकै ठूलो महानगरपालिका रहेको पोखरा लेखनाथ महानगरपालिकाको निर्वाचन पनि कांग्रेस र एमालेवीचको प्रतिष्ठाको प्रश्न बनेको छ । पोखराको मेयर पदका लागि माओवादीले कांग्रेसलाई सघाएको छ । र, त्यहाँ पनि भरतपुरमा जस्तै दुई सत्तारुढ दलसँग एमालेले एक्लै प्रतिस्पर्धा गर्न लागेको छ ।
काठमाडौं र भरतपुरमा जस्तै पोखरा महानगरको निर्वाचनले मुख्य दलहरुको भावी राजनीतिमा निणर्ायक अर्थ राख्ने छ । ४ नम्बर प्रदेशको सम्भावित राजधानी मानिएको पोखराको चुनावमा सिंगै प्रदेशको राजनीतिक भविश्य जोडिएको छ प्रमुख दलहरुका लागि ।
राजधानीसँग जोडिएर पनि ललितपुर महानगरपालिका भने अन्य तीन महानगरको तुलनामा अपेक्षाकृत कम चर्चामा देखिएको छ । ललितपुरमा कांग्रेस र माओवादी एक्ला एक्लै चुनाव लडेका छन् भने राप्रपाले एमालेसँग तालमेल गरेको छ ।
वामपन्थीहरुको पुरानो गढ मानिने ललितपुरमा कसले बाजी मार्ला भनेर पूर्वानुमान गर्न निकै कठिन छ । पछिल्लो समय कांग्रेसले आफ्नो प्रभाव बढाएको तर, एमालेले राप्रपासँग तालमेल गरेका कारण दुबै दल बलिया प्रतिस्पर्धी हुन् । तर, ०६४ को संविधानसभामा राम्रो पोजिसन ल्याएको माओवादीले पनि ललितपुरमा आफूलाई बलियो प्रतिस्पर्धी दाबी गरेको अवस्था छ ।
चर्चामा एकमात्र उपमहानगरपालिका
देशभरिका १३ वटा उपमहानगरपालिकामध्ये पहिलो चरणमा एउटा मात्रै उपमहानगरमा चुनाव हुँदैछ, त्यो हो-हेटौंडा उपमहानगरपालिका ।
हेटौडा उपमहानगरपालिका राप्रपा अध्यक्ष कमल थापाको गृहनगर भएकाले पनि यहाँको चुनावी हारजीतलाई धेरैले चासो दिएको पाइन्छ । त्यतिमात्रै नभएर मध्यमाञ्चलको औद्योगिक केन्द्र मानिने हेटौंडा सहर आफैं पनि देशको प्रमुख शहर हो ।
हेटौडामा सत्तारुढ नेपाली कांग्रेस र माओवादीवीच चुनावी तालमेल भएको छ भने एमाले र राप्रपा एक्ला एक्लै चुनाव लडिरहेका छन् ।
तीनवटा प्रदेशका ३४ जिल्लामा हुन गइरहेको पहिलो चरणको निर्वाचनका केही तथ्यांकहरु यस्ता छन्ः
पहिलो चरणमा २८३ स्थानीय तहमा चुनाव हुँदैछ । यस अन्तरगत ४ महानगर, १ उपमहानगर, ९२ नगरपालिका र १८६ गाउँपालिका छन् ।
पहिलो चरण अन्तरगत कुल मतदाता संख्या ४९ लाख ५६ हजार ९ सय २५ रहेको निर्वाचन आयोगले जनाएको छ ।
यो निर्वाचनबाट कुल २५९८ वडाध्यक्ष, १०३९२ वडा सदस्यसहित १३ हजार ५६५ जनप्रतिनिधिहरु चुनिँदैछन् । यीमध्ये दुई गाउँपालिका अध्यक्षसहित ३१६ जनप्रतिनिधिहरु निर्विरोध निर्वाचित भइसकेका छन् ।
प्रथम चरणको चुनावमा साढे १३ हजार जनप्रतिनिधिका लागि ४९ हजार ३ सय ३७ जना उम्मदेवारहरु चुनावी मैदानमा छन् ।
सुरक्षाकर्मी र कर्मचारीहरुको विन्यास
भोलि मतदाता तथा उम्मेदवारलाई झण्डै ६८ हजार सुरक्षाकर्मीले सुरक्षा दिनेछन् । यो पटक नेपाली सेनालाई ब्याकअपका रुपमा खटाइने भएको छ ।
उपप्रधान तथा गृहमन्त्री विमलेन्द्र निधीले भने, ‘सुरक्षाको सम्पूर्ण व्यवस्था मिलाएका छौं । भोलिको मतदानमा ढुक्क भएर आफ्नो मत प्रयोग गर्न सबैलाई अपील गर्न चाहन्छु ।’
गृहमन्त्री निधीका अनुसार चुनावका लागि ६७ हजार ९१६ सुरक्षाकर्मी परिचालन गरिएको छ ।
उनका अनुसार २२ हजार ५६९ नेपाल प्रहरी, १७ हजार २५६ सशस्त्र प्रहरी परिचालन गरिएको छ । ३८३ राष्ट्रिय अनुसन्धान विभाग र २२ हजार ६०२ म्यादी प्रहरी परिचालन गरिएको छ ।
थप ५ हजार जनशक्ति पनि परिचालन गरिएको उपप्रधान तथा गृहमन्त्री निधीले जानकारी दिए ।
वैशाख १०,ललितपुर । प्रधानमन्त्री तथा नेकपा (माओवादी केन्द्र) का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ’प्रचण्ड’ ले चुनौतीहरू भए
वैशाख ५,दमौली (तनहुँ)। नुवाकोटको विदुर नगरपालिका-११ वासुदेव अवस्थीलाई पहिलो पटक ऐनापहरा पुग्दा निकै आकर्षक लाग्यो
वैशाख २, काठमाडौँ । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले विद्यालय जाने उमेरका बालबालिकालाई पायक पर्ने विद्यालयमा भर्ना
तुलसीपुर (दाङ), चैत २२ गते । लुम्बिनी प्रदेश सरकारका मुख्यमन्त्री डिल्लीबहादुर चौधरीले आज विश्वासको मत लिनुहुने
काठमाडौं, चैत २१ गते। शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधिमन्त्री सुमना श्रेष्ठले माध्यामिक शिक्षा परीक्षा (एसईई)बाट वञ्चित
चैत ७,काठमाडौँ। सर्वोच्च अदालत परिसरबाट सोमबार अत्याधुनिक हतियारसहित पक्राउ परेका दुई जनालाई पाँच दिन हिरासतमा राख्न
