त्यस्तै, त्रिभुवन विश्वविद्यालय शिक्षण अस्पताल ‘टिचिङ’ कै मनोचिकित्सक डा. सगुन बल्लभ पन्तकाअनुसार आत्महत्याको बहुआयमिक पक्षहरुमा बंशानुगत, मनासिक, र केही मनोबैज्ञानिक पक्षहरु रहेको हुन्छ । ७० प्रतिशत मानिसहरु मानसिक समास्याकै कारण मर्ने गर्छन् भने ९० प्रतिशत मानिसहरुको निधन डिप्रेसनको सहि निदान र उपचार नगर्दा हुन्छ ।
मनोचिकित्सक डा. पन्तले भन्नुभयो, “हाम्रो समाजमा मानसिक रोग लागेकाप्रति नकारात्मक सोच भएको हुनाले विरामीहरु यसबारे कुरा गर्न खोज्दैनन् । रोग लागेपछि उपचार गर्न जाँदैनन् । त्यसकारण पनि आत्माहत्या गर्नेको संख्या बढ्छ ।”
आत्महत्या गर्नुअघिका संकेतलाई पहिचान गर्न सकेमा धेरैको ज्यान जोगाउन सकिन्छ डा. पन्तले भन्नुभयो, “अहिले नेपालमा तीन–चार वटा आत्महत्या रोग निवरण हेल्प लाइनहरु रहेको छ । त्यो हेल्पलाइन पहुँचमा पुग्यो भने केही सहज र साजिलो हुन्छ ।” यस्तोबेला आत्महत्या गरेका मानिसहरुको परिवारका सदस्यहरुले बोल्नुपर्ने आवश्यक हुने उहाँले बताउनुभयो । “नेपालमा विभिन्न लान्छनाका कारण मानिसहरु खुलेर कुरा गर्दैनन् त्यसलाई तोड्दै बोल्न थाले भने आत्माहत्याको घटना कम हुन थाल्छ” उहाँले भन्नुभयो ।

आत्महत्या गर्नुभन्दा पहिले देखिने संकेत
आत्महत्या गर्नेले केही संकेत दिइरहेको हुन्छ । उसलाई सुत्न मन गर्दैन । एकोहोरिन्छ । आफूसँग भएको सामान अरुलाई बाँडने, निराशा प्रकट गर्ने पूर्व संकेत देखाउँछ ।

हरेक दिन १७ जनाको आत्महत्या
नेपाल प्रहारीको तथ्याङ्कअनुसार हरेक दिन नेपालमा १७ जनाले आत्महत्या गर्ने गरेका छन् । चालु आर्थिक वर्षका सुरुवाती दिनमा आत्महत्याका घटना औसत रहेपनि कोरोना महामारीपछिको लकडाउनका बेलामा यो संख्यामा बृद्धि देखिएको छ ।
लकडाउन हुनुपूर्वको अवधिमा ३ हजार ५ सय २४ जनाले आत्महत्या गरेको पाइएको छ । लकडाउनको अवधिमा मात्रै १५ सयभन्दा बढीले आत्महत्या गरेका छन् । यसले सामान्य अवस्थामाभन्दा लकडाउन अवधिमा आत्महत्या गर्नेको संख्या बढेको देखाउँछ । संसदभित्रको महिला तथा सामाजिक समितिको असार १७ गतेको बैठकले लकडाउनको समयमा आत्महत्या रोकथाम गर्न सरकारलाई चार बुँदे निर्देशन दिएको थियो ।