जेठ २१, गुल्मी – जातीय विभेदका कारण अधिकांश मन्दिरमा दलितलाई भित्र पस्न दिइँदैन । उनीहरूले परैबाट देउताको दर्शन गर्छन् । गैरदलितले मन्दिरबाहिर ल्याइदिएको टीका र प्रसाद मात्र उनीहरूले पाउँछन् ।
तर, गुल्मीको मालिका गाउँपालिका–३ ह्वाङ्दीमा भने भिन्न परम्परा छ । ब्रह्मा हस्त निशेल गौतम देवालयमा वर्षौँदेखि दलित पुजारीले पूजा गर्छन् र उनको हातको टीका लगाउँछन् गैरदलित । देवालयको परम्पराले दलित र गैरदलितबीचको विभेदबारे राम्रो सन्देशसमेत दिएको छ । यद्यपि, यो देवालय र परम्परा ओझेलमा पर्दै आएको छ ।
नौलो मन्दिर
अरू मन्दिर वा देवालयमा दलितले गैरदलितसँग फूल–प्रसाद माग्छन् । तर, त्यो देवालयमा दलित पुजारीसँग गैरदलितले प्रसाद थाप्नुपर्छ । सदरमुकाम तम्घासदेखि ४५ किलोमिटर टाढा उत्तर बाग्लुङको सिमाना गंगरे र गुल्मी म्यालेबडाचौर टापुमा त्यो देवालय छ जहाँ गुल्मी, प्युठान, बाग्लुङ, रुपन्देही र भारतसम्म रहेका विभिन्न जाति उक्त देवालयमा पाठा भाकल चढाउन आउछन् ।
दलितहरू पुजारी र ब्राह्मणलगायतका अन्य जातिहरू भक्तजन बन्ने मन्दिर अहिलेसम्म नदेखेको मेलामा पुगेका गोविन्द कँडेलले प्रतिक्रिया दिए । ‘अचम्म लाग्यो, म पनि ब्राह्मणको छोरा हुँ,’ कँडेलले भने, ‘मैले पनि तिनै विश्वकर्मा पुजारीले दिएको प्रसाद ग्रहण गरेँ र शिर निहुराएर वर मागेँ ।’ त्यो मन्दिरमा को पुजारी भन्ने मतलब नहुने र जे कामना ग¥यो त्यही पुग्ने भएकाले विभेद सोचे अधर्म हुने स्थानीय ब्राह्मण समुदायका भक्तजन बताउँछन् ।
खडेरी परे पनि कुलदेवताकै पूजा
मन्दिर पुग्ने र आकाशतिर फर्केर पानी माग्ने । लामो समय खडेरी परे स्थानीवासीले यस्तै गरेर निशेल गौतम कुलदेवताकै पुकार गर्छन् । स्थानीयले हरेक सुख र दुःखमा उक्त कुलदेवतालाई सम्झन्छन् । कुलपूजाको दिन अन्य समुदाय बलि चढाउन मात्र आउँदैनन्, बिरामी परेसमेत मन्दिरमा भाकल गर्छन् । समाजसेवी अर्जुन बुढाले देवालय ऐतिहासिक र सबै जातजातिको आस्थाको केन्द्र भएकाले पर्यटकीय क्षेत्रका रूपमा विकास गर्नसमेत पहल गर्नुपर्नेमा जोड दिए । त्यसको शिर पश्चिम, उत्तर र दक्षिण भाग लुम्बिनी अञ्चलकै दोस्रो उँचो लेख मदाने संरिक्षत वन छ । जसको पर्यटन विकासका लागि नेपाल सरकारबाट कार्यक्रम सञ्चालन भइरहेको छ ।
दलितभन्दा गैरदलितले दोब्बर बलि चढाउँछन्
हरेक दुई वर्षको वैशाख पूर्णिमा मेलामा गौतम बन्धुहरूको कुलपूजा हुन्छ । तर, आश्चर्य दलित समुदायको भन्दा दोब्बर बलि गैरदलितले चढाउँछन् । ‘हातमा बोका डोहोर्याउँदै आएको देख्दा अचम्म लाग्छ,’ स्थानीय कांग्रेस नेता रमेश बुढाले भने, ‘धर्म र आस्था महत्वपूर्ण रहेछ ।’ यसपालिको मेलामा मात्रै ब्राह्मण, क्षेत्रीलगायत अन्य समुदायका करिब दुईध सय पाठा बलि चढेका थिए ।
वैशाख २, काठमाडौँ । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले विद्यालय जाने उमेरका बालबालिकालाई पायक पर्ने विद्यालयमा भर्ना
तुलसीपुर (दाङ), चैत २२ गते । लुम्बिनी प्रदेश सरकारका मुख्यमन्त्री डिल्लीबहादुर चौधरीले आज विश्वासको मत लिनुहुने
काठमाडौं, चैत २१ गते। शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधिमन्त्री सुमना श्रेष्ठले माध्यामिक शिक्षा परीक्षा (एसईई)बाट वञ्चित
चैत ७,काठमाडौँ। सर्वोच्च अदालत परिसरबाट सोमबार अत्याधुनिक हतियारसहित पक्राउ परेका दुई जनालाई पाँच दिन हिरासतमा राख्न
चैत २, काठमाडौँ। दक्षिण कोरियामा सन् २०२४ का लागि रोजगार अनुमति प्रणाली (इपिएस) मार्फत जाने
फागुन २९,काठमाडौं । । मङ्गलबार बिहान प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा बसेको सत्तारुढ गठबन्धनको बैठकमा नेकपा (माओवादी
