निर्मल भट्टराई
माघ ३, भक्तपुर । मोनिङ्ग वाक सकेर यसो चिया पसलतिर लस्कने बानी मेरो पुरानै बानी हो । पसलको चिया मुखमा परेन भने त के नभएको के नभएको जस्तो लाग्छ । म पसल पुगेपछि पसलका राजनीतिक जिज्ञासुहरुसंग राजनीतिक छलफल, अड्कल र बहस शुरु भईहाल्छ । काँठका चिया पसलहरु त्यसै त ठूल्ठूला राजनीतिक गफ गर्ने अखडा मानिन्छन् । आज त्यस्तै छलफल भयो ।
“यो सरकार त राष्टघाती भयो भन्छन् नि दाई ? एमसिसी कि के सिसी पास गर्ने भो रे त ? त्यस्तै हो र ?” सुरुप्प चिया तान्दै एक छिमेकीले मतिर प्रश्न तेस्र्यायो ।
“कस्ले सुनाउछ यस्ता हावादारी कुरा तिमीलाई ?” मैले सोधें ।
“ख्वै सरकार र पार्टीभित्र ठूलै चलखेल हुँदैछ रे काठमाण्डौमा, ठूलै मान्छेले भनेको मलाई,यस्तै हो भने पार्टी नै फुट्छ भन्दैथे”–उसले ठाँटका साथ भन्यो ।
मास्टरले कमजोर विद्यार्थीलाई बुझाउने शैलीमा म उसलाई बुझाउन थालें–“हेर भाई, यो सरकालाई संघीय संसदको झण्डै दुई तिहाई समर्थन प्राप्त छ । सत्तारुढ नेकपा भर्खर एकता प्रक्रियामा गएको छ । यसको विभाजन नभई वा तत्कालीन एमाले र तत्कालीन माओवादी केन्द्र पूर्ववत् अवस्थामा पुगेर तत्कालीन एमाले बाहेकका सबै राजनीतिक पार्टी एक ठाँउमा आएको अवस्थामा मात्र वर्तमान ओली सरकार ढल्न सक्छ । तर त्यो अहिले विल्कुल असंभव कुरा हो किनभने सरकार ढाल्न सक्ने त्यो बाटोमा फलामे तगारो नेकपा एकताले लगाइदिएको छ । जहाँसम्म एमसिसीको कुरा छ, यो नेपालको गरिबी निवारण र आर्थिक विकास गर्ने साझा लक्षप्रति पतिबद्ध हुदै उर्जा ब्यापारलाई सहजीकरण गरी तथा नेपालको विद्युत ग्रिडमा विद्युत आपुर्तिको उपलब्धता तथा स्थीरतामा सुधार गरी विद्युतको उपभोग वृद्धि गर्ने र रणनीतिक सडक सञ्जालमा सडकको गुणस्तर कायम राख्ने परियोजना हो । यो विगतमा देशका सबै प्रमुख पार्टीले स्वीकार गरेको अमेरिकी अनुदान हो । अनि यो कसरी ओली सरकारले गरेको राष्ट्रघात भयो ? अलि बुझेर बोल्ने गर न ।”
“कहाँ हुन्छ दाई, नेपालमा अमेरिकी सेना आउने भैसक्यो, सेना आउन नदिए ओली सरकार नै ढल्ने भईसक्यो । यो सरकारको कति ताबेदारी गर्नुहुन्छ दाई ?”ऊ हत्तपत्त चित्त बुझाउने मुडमा देखिएन ।
“त्यही भएर नेकपाकै बडे बडे नेताहरु यो सम्झौताको विरोधमा छन् । भिम रावल कुर्लेको देख्नुभएको छैन, पूर्व माओवादी पक्षका सबै नेता यो सम्झौताको विरोध गरिरहेका छन् । प्रचण्डलाई नै यो विषय चित्त बुझेको देखिदैन । यही सम्झौताको विरोध गरेको कारणले महरा काण्ड रचिएको रे ! तपाईंले भनेर हुन्छ ?” उ आक्रामक रुपमा प्रस्तुत भयो ।
“प्रचण्डलाई उक्साएर नेकपाको एकता भाँड्ने र तत्कालीन एमाले इतर मिलेर सरकार ढाल्ने भनेको होला नि त दाई”– नजिकै बसेको अर्को अधवैंसे प्वाक्क बोल्यो ।
वरिपरि हाम्रो गफ सुन्नेहरुको भीड लागिसकेको थियो ।
अब मेरो भाषण शुरु भयो ।
“हेर्नोस् साथी हो प्रचण्ड यो समयको एक महान नेता हुनुहुन्छ । उहाँलाई केवल आफू प्रधानमन्त्री बन्न छिर्के दाउ खेल्ने नेताको हैसियतमा मात्र बुझ्नै जे प्रयत्न भईराखेको छ, त्यो दुर्भाग्य हो । बाम गठबन्धन बनाएदेखि पार्टी एकताका अहिलेसम्मका उहाँका प्रयत्नहरुले यी सबै आरोपको खण्डन गर्दैनन् र ? जनताको अभिमतलाई कदर गरेर उहाँले के पी शर्मा ओलीलाई प्रधानमन्त्री बनाउने र पाँच बर्ष टिकाउने काममा प्रचण्डले खेलेको सकारात्मक भूमिका पनि देख्न सक्नु पर्यो नि ! फेरि विगतमा सबैले स्वीकार गरेर भित्रिन लागेको अन्तराष्टिय अनुदान अहिले कोही कसैले विरोध गर्दैमा फिर्ता गयो भने त्यसको परिणाम के हुन्छ ? पाईपलाइनमा रहेका अरु अन्तरराष्टिय अनुदानको हालत के होला कहिल्यै विचार गर्नु भएको छ ? नेपालमा अमेरिकी सेना भित्रिने सत् प्रतिसत् झुटो कुरा हो बजारिया हल्ला हो । एउटा सार्वभौम मुलुकले यो कदापि स्वीकार्ने कुरा होइन । इण्डो प्यासिफिक रणनीतिमा नेपाल पस्ने र फस्नेवाला छैन । सम्झौताका अक्षर र भावनाअनुसार एमसिसि सैन्य अनुदान पनि होइन । बरु एमसिसि कम्प्याक्ट असफल बनाएर कम्युनिष्ट सरकारलाई अन्तरराष्टिय जनतमा बदनाम गराउने खेलबाट चाहिँ जोगिनुपर्छ । त्यसकारण यस्ता वेतुकका हल्लाको पछि लाग्नु ठीक छैन । झण्डै दुई तिहाई जनमत प्राप्त सरकार एउटा कुनै अनुदान सम्झौता अगाडि बढाउँदा ढल्छ भाई ? हाम्रो देशको सरकार बनाउने र ढाल्ने कुरा विल्कुल हाम्रो मामिला हो, अरुको होईन ।” मैले निष्कर्ष सुनाउने शैलीमा भनें ।
“कति दुई तिहाईको रट लगाउछौ बाबु ? १५ सालमा विपीलाई जनताले दुई तिहाई मत दिएका होईनन् ? पर्चा बाड्ने हात यिनै हुन् । भोट हाल्न पो उमेर पुगेन त । विभिन्न अन्तरराष्टिय शक्तिको आडमा दुई बष नपुग्दै राजाले कर्याप झ्याप ”– असी बर्ष उमेर पार गरेका मेरा टोलवासीे बोले ।
“अहिले पनि के भन्न सकिन्छ र ?”
“१५ सालको चेतना र अहिलेको चेतना विल्कुल फरक छ बाजे”–मैले भनें, “तपाईंलाई थाहा छ, १५ सालमा शक्तिशाली राजतन्त्रको छहारीभित्र विपीको दुईतिहाई थियो । भर्खर राणाको हातबाट सत्ता पाएको राजतन्त्र सो सत्ता जनतामा जान दिन ईच्छुक थिएन । विपीको पार्टीभित्र विपीको नेतृत्व स्वीकार्नेभन्दा राजतन्त्रको टाङ्मुनी छिर्न चाहने थुप्रै नेता थिए । अन्तराष्टिय परिस्थिति अहिलेको भन्दा निकै भिन्न थियो । तर अहिले के पी सरकारको जग त्यति कमजोर छैन । दाहा्र नंग्रा निकालेर राजारुपी सिंहलाई कतै निस्कन नसक्ने गरी बन्द गरिसकिएको छ । अन्तराष्टिय सम्बन्घ मजवुत र सन्तुलनमा राखिएको छ । सरकारलाई ब्याकिङ्ग गर्ने लोकपृय र लडाकु नेता कार्यकर्ता सम्मिलित शक्तिशाली पार्टी छ, बन्दैछ । १७ साल पछिका विभिन्न तुमुलकारी आन्दोलनले खारिएको जनताको चेतना छ । भ्रष्टाचारप्रति शुन्य सहनशीलताको नीति लिएको सरकार छ । निष्कलङ्क र भिजन भएका प्रधानमन्त्री छन् । जनताको सेवामा सरकार तल्लीन भएर लागेको छ । देशभर भौतिक पूर्वाधार र मानवीय विकासको लहर आएको छ । अल्पकालीन र दीर्घकालीन परिवर्तनका लक्षण देखिदैछन् । अब पनि कुनै विदेशी, जतिसुकै शक्तिशाली किन नहोस्, का कारण अब यो देशको सरकार टसमस हुदैन । ”
पसलमा उपस्थित धेरै मानिसहरु सहमत भएजस्ता देखिन्थे । कोही कोही उपबुज्रुकहरु चाहिँ “भनेर हुन्छ, यहाँ कसैको केही दाल गल्नेवाला छैन, नेपालाँ भारत र अमेरिकाले जे चाह्यो त्यही हुन्छ, नेता त सबै उनीहरुका गोटी त हुन”् भन्ने जस्ता बकम्फुसे तर्क गर्दै थिए ।
चैत ७,काठमाडौँ। सर्वोच्च अदालत परिसरबाट सोमबार अत्याधुनिक हतियारसहित पक्राउ परेका दुई जनालाई पाँच दिन हिरासतमा राख्न
चैत २, काठमाडौँ। दक्षिण कोरियामा सन् २०२४ का लागि रोजगार अनुमति प्रणाली (इपिएस) मार्फत जाने
फागुन २९,काठमाडौं । । मङ्गलबार बिहान प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा बसेको सत्तारुढ गठबन्धनको बैठकमा नेकपा (माओवादी
फाल्गुण २८, ललितपुर । ललितपुरको टीकाभैरवदेखि तिनपाने भन्ञ्याङ, भट्टेडाँडा, काल्चे, बगुवा हुँदै मकवानपुरको ठिङ्गन भएर हेटौँडा
फागुन २६, काठमाडौं। सत्तारुढ प्रमुख घटक नेकपा (एमाले) का वरिष्ठ उपाध्यक्ष ईश्वर पोखरेलले नयाँ सत्ता
फागुन २३,काठमाडौं। मन्त्रिपरिषद् आज विस्तार हुनेभएको छ । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ का प्रेस सल्लाहकार गोविन्द